Werbena patagońska przyciąga motyle i pszczoły – to gwiazda letnich rabat! Jak ją uprawiać w ogrodzie?
Rośliny ogrodoweNa tle wielu ogrodowych kwiatów werbena patagońska zdaje się ledwie muśnięciem koloru; eteryczną chmurką fioletowych baldachów unoszącą się na wysokich, smukłych łodygach. A jednak to właśnie ona – delikatna, lekka, niemal przezroczysta, a jednak niezwykle wyrazista – latem często staje się niekwestionowaną gwiazdą rabat i naturalistycznych kompozycji.
Werbena patagońska w ogrodzie
Werbena patagońska (Verbena bonariensis) zyskała sławę mniej więcej od połowy lat 2000. Złożyło się na to kilka czynników, z czego chyba największy wpływ miał wzrost popularności projektów inspirowanych naturą (tzw. „New Perennial” Movement lub Dutch Wave) – z luźnymi, łąkowymi nasadzeniami i bylinami tworzącymi dynamiczne kompozycje. Liderem tego trendu był m.in. Piet Oudolf, holenderski projektant ogrodów, który często stosował byliny o lekkiej, ażurowej strukturze – takie jak właśnie werbena.
Długi okres kwitnienia oraz lekka forma, idealnie pasująca do zdobywających popularność traw ozdobnych, przesądziły o jej sukcesie, a pożytek, który przynosi zapylaczom, całkowicie go przypieczętował. Obecnie werbenę można spotkać w wielu ogrodach o różnych stylach, na rabatach preriowych, a także w zieleni miejskiej. Trudno wyobrazić sobie lato bez jej cudownych kwiatów!
Zobacz też: Jeżówka (echinacea) – roślina, która przyciąga motyle i leczy. To fantastyczna bylina lata!
Gdzie posadzić werbenę patagońską?
Werbena patagońska najlepiej czuje się w miejscach słonecznych i przewiewnych, z przepuszczalnym podłożem, gdzie ziemia nie zatrzymuje wody jak gąbka. Zdecydowanie nie znosi ciężkich, gliniastych gleb – jej korzenie łatwo gniją przy nadmiarze wilgoci.
Nie jest też najlepszą rośliną do cienia, bo wówczas słabo kwitnie. Dobrze wygląda na rabatach bylinowych, wśród wysokich traw ozdobnych lub jako wypełnienie pustych przestrzeni pomiędzy bardziej zwartymi roślinami.
Kiedy siać do gruntu werbenę?
Może to być nieco problematyczne, ponieważ werbena patagońska, mimo że często traktowana jest jako bylina, w naszym klimacie najczęściej uprawiana jest jako roślina jednoroczna. Nasiona najlepiej siać bardzo wczesną wiosną pod osłonami – już w lutym lub marcu – aby w maju, po ostatnich przymrozkach, przesadzić siewki do gruntu. Można ją również siać bezpośrednio do gruntu w drugiej połowie maja, jednak trzeba uzbroić się w cierpliwość – roślina zakwitnie wtedy dopiero pod koniec lata.
Czy werbena patagońska rozsiewa się sama?
Tak, i to z dużym entuzjazmem. Jeśli tylko jej na to pozwolimy, jej drobne nasiona, roznoszone przez wiatr, z łatwością znajdą dla siebie miejsce. Co ciekawe, młode siewki pojawiają się już wczesną wiosną i często są bardziej odporne na chłody niż rośliny wysiewane pod osłonami. W niektórych, mniej skrupulatnie prowadzonych ogrodach, taki samosiew może być błogosławieństwem, bo w ten sposób szybko i tanio uzyskamy dużą liczbę roślin, lecz w bardziej formalnych nasadzeniach – wyzwaniem.
Czy werbena patagońska jest wieloletnia?
Z natury – tak. W swej ojczyźnie, czyli w Ameryce Południowej, to krótkowieczna bylina, jednak w naszym klimacie traktowana bywa zazwyczaj jako roślina jednoroczna, gdyż słabo znosi mróz poniżej -10°C. Jednak, jeśli zima nie będzie zbyt surowa i deszczowa, werbena może sprawić miłą niespodziankę. Szczególnie rośliny schowane pomiędzy innymi bylinami, te rosnące w osłoniętych miejscach oraz zabezpieczone warstwą ściółki, mogą przetrwać zimę bez uszczerbku. W Polsce werbena patagońska najlepiej zimuje na zachodzie i na północnym-zachodzie kraju.
Kiedy kwitnie werbena? I co zrobić, aby werbena pięknie kwitła?
Sezon kwitnienia werbeny rozpoczyna się zwykle w czerwcu i trwa aż do pierwszych przymrozków. Aby cieszyć się takim nieprzerwanym spektaklem, warto regularnie usuwać przekwitłe kwiatostany (tniemy aż do miejsca rozwidlenia łodygi, z którego wyrosną dwa nowe kwiatostany) i zasilać roślinę nawozem o wysokiej zawartości potasu.
Czego nie lubi werbena patagońska?
To bezapelacyjnie roślina światłolubna – im więcej słońca, tym lepiej się rozwija. W cieniu staje się wiotka, słabiej kwitnie i szybciej choruje.
Nie toleruje nadmiernej wilgoci, dlatego tak ważne jest stanowisko z przepuszczalną glebą. Nie przepada również za silnym nawożeniem azotowym – rozbudowuje wtedy nadmiernie zieloną masę kosztem kwiatów.
Z czym łączyć werbenę patagońską?
Najpiękniej prezentuje się w towarzystwie traw ozdobnych, rudbekii, jeżówek, pysznogłówek, szałwii i ślazów. Jej filigranowa budowa sprawia, że może pełnić funkcję rośliny wypełniającej, przez którą widoczna jest reszta kompozycji. Nie będzie zasłaniała innych roślin ani ograniczała im dostępu do światła.
Nie będzie też konkurować o uwagę – o ile połączymy ją na zasadzie kontrastu z gatunkami o okazałych i imponujących kwiatach, takimi jak kanny, dalie czy mieczyki.
Czy werbena patagońska może rosnąć w doniczce?
Jak najbardziej może, wymaga jednak sporej donicy z otworem odpływowym w dnie, wypełnionej lekkim, żyznym podłożem. Jest idealna na tarasy i balkony, szczególnie w słonecznych lokalizacjach.
Można ją zestawić z ziołami, pachnącymi pelargoniami lub niskimi trawami. Ze względu na swoje rozmiary – osiąga nawet do 2 m wysokości – w donicy, bez towarzystwa innych wysokich roślin, będzie wymagała dyskretnego podparcia, aby się nie przewróciła i nie połamała na wietrze.
Czy werbena odstrasza komary?
Chociaż czasami przypisuje się jej właściwości odstraszające owady, to w rzeczywistości nie jest to roślina, która skutecznie odstrasza komary.
Niemniej jednak przyciąga całe zastępy motyli i pszczół, co czyni ją cennym ogniwem w ogrodowym ekosystemie. Jest jedną z ulubionych roślin motyla fruczaka gołąbka, który wyglądem i zachowaniem przypomina kolibra.
Jak ożywić obumierającą werbenę?
Przede wszystkim należy przyjrzeć się jej stanowisku. Jeśli ziemia jest zbyt mokra – ograniczamy podlewanie. Jeśli liście są blade i wiotkie – warto zasilić ją nawozem potasowym. Przycięcie zwiędłych części może pobudzić ją do wzrostu, rozkrzewienia się i ponownego kwitnienia.
Gdy werbena rośnie w donicy, to czasem wystarczy przestawić ją w jaśniejsze miejsce, by roślina odzyskała wigor.
Co zrobić z werbeną patagońską na zimę?
Można spróbować ją przezimować – doniczki najlepiej przenieść do chłodnego, ale jasnego pomieszczenia, np. nieogrzewanej szklarni lub oranżerii. W gruncie można ją okryć gałązkami iglaków, ściółką z kory lub kompostem, ale szanse na przetrwanie zimy będą w dużej mierze zależeć od jej przebiegu.
Warto natomiast zebrać nasiona i zachować je na następny sezon, a nawet rozrzucić je w innych miejscach ogrodu. Gdy pozwolimy roślinom wybrać sobie miejsce, często znajdą takie, które najlepiej im odpowiada.
Czy werbena i lantana to to samo?
Nie – mimo że obie rośliny mają podobne, drobne kwiaty.
Lantana to osobny rodzaj, choć również należy do rodziny werbenowatych. Ma zupełnie inny pokrój, liście i kwiatostany. Jest bardziej krzaczasta, zdecydowanie bardziej ciepłolubna i często ma wielokolorowe kwiaty.
Tekst: Łukasz Skop, Autor Bloga Bezogrodek.Com
Zdjęcia: Shutterstock
