Perły polskiego designu: fotel R-360 Janusza Różańskiego
ProjektanciFotel R-360 Janusza Różańskiego to perła polskiego designu, którą niełatwo upolować na aukcjach designu, na szczęście wznowiono jego produkcję i to dopiero początek meblarskiego renesansu tego projektanta.
Lata 60. w peerelowskiej Polsce to nie były czasy gwiazdorzenia projektantów. Twórcy mebli i przedmiotów użytkowych działali gdzieś na zapleczach wielkich zakładów albo w tzw. zjednoczeniach, które zarządzały daną branżą. Na przykład meblową. Taką postacią tła, bardzo utalentowaną, był związany przez całe życie z Poznaniem Janusz Różański.
Urodził się w 1921 roku w rodzinie urzędnika Dyrekcji Ceł Antoniego Różańskiego i Kazimiery z domu Kukułka. Maturę zdał w 1939 roku. W następnym roku Niemcy wywieźli go na roboty przymusowe do Hildesheim, a potem do Kolonii, gdzie pracował na lotnisku. Po wojnie wrócił do kraju i ukończył jeszcze Liceum Pedagogiczne. Spełniał się, ucząc plastyki w rozmaitych ogniskach i domach kultury. Po studiach na PWSSP w Poznaniu związał się ze wzornictwem przemysłowym w państwowych molochach – został kierownikiem pracowni w Przedsiębiorstwie Projektowo-Konstrukcyjnym Przemysłu Meblarskiego i kierownikiem artystycznym w Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Cepelia” w Poznaniu.
Perły polskiego designu: fotel R-360
Brał udział w wielu wystawach w kraju i za granicą. Projektował meble, architekturę wystawienniczą i grafikę użytkową. Jego największym dziełem wciąż pozostaje fotel R-360, który zszedł ze szkicownika w 1959 roku, wyposażony w charakterystyczne obłe fornirowane podłokietniki. Inne jego projekty w zasadzie nie istniały w społecznej świadomości. Ale wszystko do czasu.
Projekty Janusza Różańskiego
Oto w roku 2014 w rodzinnym mieszkaniu Różańskiego przy ul. Gąsiorowskich dochodzi do awarii – woda z pękniętej rury zalewa lokal. Podczas generalnego remontu rodzina dokonuje niezwykłego odkrycia: pod warstwą linoleum leżą kopie jego projektów w skali 1:1.
Pół wieku wcześniej, w kraju rozmaitych niedoborów, projektant wykorzystał swoje kalki do uszczelnienia i wyrównania podłogi. Chyba nie przypuszczał wtedy, że wraz z upadkiem fabryk po 1989 roku zniknie też cała oryginalna dokumentacja projektowa...
Dziś dzieła Janusza Różańskiego ratuje od zapomnienia firma Politura. Jej rzemieślnikom udało się odtworzyć zestaw R-1378 – fotel oraz stolik z 1962 roku i przywrócić do produkcji słynny R-360. Ile jeszcze tajemnic kryje się na strychach i pod linoleum w gomułkowskich mieszkaniach, tego nikt nie wie. Ale wszyscy liczymy na jakąś następną przełomową awarię wody.
Tekst: Beata Majchrowska
Zdjęcia: Mateusz Piestrak/ Politura
