Po czterech dekadach zapomnienia sztuka intrygującej Liliany Mikołajewskiej wraca na wystawie w Warszawie!

Wystawa „Wyrosłe w miłości: Liliana Mikołajewska-Jansen”

Tak naprawdę nie wiadomo, w czym i z czego wyrosły prace Liliany Mikołajewskiej. Tytuł jej wystawy, pierwszej od blisko 40 lat, jest inspirowany tytułem jednego z cykli jej grafik, poza tym artystka nieczęsto tytułowała swoje dzieła. Krótka, lecz intensywna droga twórcza zakończyła się tragicznie, pozostawiając po sobie intrygujący, niedopowiedziany dorobek artystyczny. Jest jeszcze krótka biografia: wcześnie zawarte małżeństwo, studia podjęte w ASP w Warszawie i niemal natychmiast po tym przerwane w związku z wyjazdem Mikołajewskiej do Belgii w 1975 roku. Dalej kolejne i następne studia artystyczne, podejmowane już po wyjeździe, i ostatecznie ukończenie ASP w Gandawie w 1980 roku. Potem śmierć w wyniku wypadku samochodowego.

Po tragicznej śmierci artystki odbyły się tylko dwie wystawy jej dzieł, duże, pokazujące właściwie całość dorobku: w dodatku w jednych z najważniejszych wówczas instytucji zajmujących się w PRL sztuką współczesną: CBWA Zachęta w Warszawie i Muzeum Sztuki w Łodzi. Potem jej prac nie można już było nigdzie obejrzeć. Teraz, po blisko czterech dekadach Fundacja Arton (Foksal 11/4, Warszawa) ponownie zaprezentuje dzieła Liliany Mikołajewskiej.

W trakcie życia artystka była zdeterminowana do tego, by tworzyć i czerpać doświadczenie artystyczne. Świadczy o tym liczba jej prac, a także jej konsekwencja w zdobywaniu wykształcenia: z pewnością niełatwe było studiowanie w obcym kraju, w obcym języku, w dodatku w świecie podzielonym żelazną kurtyną. Można więc przyjąć, że Lilianna Mikołajewska życzyłaby sobie, żeby jej prace ponownie były pokazywane i oglądane

Wydany przy okazji wystawy w Zachęcie katalog, choć efektowny, zawiera w gruncie rzeczy niewiele: reprodukcje jej prac, krótki biogram i wspomnienie jej męża Petera Jansena, który zmarł tragicznie kilka lat po śmierci Mikołajewskiej. Nie żyją też inni członkowie jej rodziny, którzy mogliby ją pamiętać, opowiedzieć o tym, w jaki sposób pracowała, do czego dążyła, co ją inspirowało. Można próbować budować obraz Liliany ze wspomnień jej przyjaciół z okresu nauki w warszawskim liceum, poruszamy się jednak w sferze emocji, wrażeń i opinii, które trudno weryfikować.